Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Chrozophora tinctoria & Pastinaca sativa subsp. sativa

fotò
fotò
Maurello

Chrozophora tinctoria

Euphorbiaceae

Noms en français : Tournesol des teinturiers, Croton des teinturiers.

Descripcioun :
La maurello es uno Euphorbiaceae que douno d'èr pulèu à l'erbo-di-toro, Heliotropium europaeum, subretout que trachis dins li champ e flouris peréu à la fin de l'estiéu. Li flour masclo e femello soun desseparado. Se recounèis à si fru en boulo, cubert de berrugo e à si péu estela (fotò).

Usanço :
Emé la planto se fasié la tenchuro de viro-soulèu que servié à l'Age-Mejan à l'enluminamen di libre e tambèn pèr acoulouri lou manja. D'efèt chanjo de coulour, passo de blu à rouge, quouro lou mitan es acide (pèr acò se boutié li boursèu dins la pisso). Acò se retrobo dins lou papié Tournesol qu'utiliso la chimìo.

Port : Erbo
Taio : 10 à 40 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Chrozophora
Famiho : Euphorbiaceae



Coulour de la flour : Jauno
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun

Liò : Champ - Camin
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Mediterranenco-Touranieno
Ref. sc. : Chrozophora tinctoria (L.) A.Juss., 1824

fotò
fotò
Jacarèio

Pastinaca sativa subsp. sativa

Apiaceae Umbelliferae

Àutri noum : Pastenargo-jauno, Pastenargo, Panet-bastard, Panés, Cournacho.

Nom en français : Panais sauvage.

Descripcioun :
Grando planto di flour jauno quàsi sènso bratèio. Li fueio soun coumpausado de grand fuioun emé ges de pecoui, alor que la cambo èi canelado. La racino, blanco, a uno forto oudour. La varieta fèro, arvensis, emé de long péu èi presentado eici (i'a peréu la varieta sativa, cultivado, qu'a de gròssi racino poupouso).

Usanço :
La jacarèio èro adeja cultivado à l'Age-Mejan. Lou panés s'adoubo e se manjo de tóuti li biais, un pau coume li pastenargo (raspado, au bouta-couire) o peréu coume de poumo de terro (au tian, en purèio). Èi couneigudo pèr sougna li proublèmo d'uei e coume antispasmoudico.

Port : Grando erbo
Taio : 1 à 2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Pastinaca
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae

Ordre : Apiales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1 mm
Flourido : Estiéu - Autouno

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Jun à setèmbre

Liò : Champ - Ribiero - Camin - Ermas
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Pastinaca sativa subsp. sativa L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
C
R
CC
C
RR
C
C
C

Chrozophora tinctoria & Pastinaca sativa subsp. sativa

R
C
R
C
C
ges
ges
ges

Coumpara Maurello emé uno autro planto

fotò

Coumpara Jacarèio emé uno autro planto

fotò